In onze dagelijks contact met andere mensen zijn oordelen, meningen en aannames vaak onvermijdelijk. Het zit als het ware in ons DNA. En we oordelen, beoordelen & veroordelen best snel. Er zijn onderzoeken die aangeven dat we binnen 2 tot 7 seconden een oordeel over een ander kunnen hebben.
Een belangrijke vraag die gesteld kan worden: Kun je communiceren zonder te oordelen?
Is het mogelijk waar te nemen zonder oordelen? Kun je waarnemen wat er bij óf met een ander gebeurd zonder daar een label op te plakken, zonder je mening te geven en waar te nemen wat er waar te nemen valt. Is dat écht mogelijk?
Stel dat iemand nu je kamerdeur opendoet en heel zachtjes vraagt naar het toilet. Deze persoon houdt de deur half open, maakt zich klein, houdt de deurklink vast en vraagt naar het toilet. Wat neem je waar?
Er zijn mensen die zeggen dat deze persoon mogelijk verlegen is, het moeilijk vindt om de naar de WC te vragen, een minderwaardigheidscomplex heeft en misschien wel ….een slechte jeugd heeft gehad. En dit, dit zijn allemaal oordelen.
De zuivere waarneming (de feiten) is dat deze persoon vraagt naar het toilet, zich klein maakt, zacht praat en de deur half open heeft staan.
Als je deze situatie filmt en terugkijkt wat hoor en zie je dan? Precies.
Nu neem je feitelijk waar. Je neemt waar wat er werkelijk gebeurd, zonder te oordelen.
Waarnemen zonder oordeel is hetzelfde als feitelijk waarnemen. Wat hoor je en wat zie je.
Een paar voorbeelden:
- Je collega loopt naar het koffie-apparaat i.pv. ‘Zo, die loopt vaak naar de koffie, die krijgt thuis zeker niks’.
- Iemand spreekt met harde stem i.p.v. 'Die heeft altijd zo'n grote mond'.
- Je partner smijt met de deur i.p.v. 'Jij bent altijd zo woest en boos'.
Als je feitelijk waarneemt en die feiten benoemd zonder oordeel dan benoem je zaken waar we het over eens kunnen zijn. En dit is een prachtige eerste stap in het geven van feedback aan een ander.
Maak je feedback zo concreet en feitelijk mogelijk.
- Je bent vanmorgen vier maal naar de koffie gelopen
- Je spreekt harder dan dat ik dat doe
- Je hebt de deur zo hard dichtgedaan dat het stucwerk heeft losgelaten.
Wanneer je in je communicatie kunt benoemen wat de werkelijke feiten zijn, zal dit je helpen om effectief met een ander te communiceren. Er is geen aanleiding om boos te worden vanwege aannames die gedaan worden. Het zijn de feiten die gecommuniceerd worden.
Stel dat je dit wilt oefenen. Benoem dan eens voor tien minuten wat er feitelijk om je heen gebeurd.
Bijvoorbeeld in een vergadering:
- Iedereen zit in een stoel met amen en telefoons op tafel
- Pieter loopt naar het scherm
- Er kucht iemand met een hand voor de mond
- De koffie staat op tafel met een koek erbij
- Etc..
Door te communiceren met feiten, en dus oordeel-loos waar te nemen, communiceer je wat er werkelijk toe doet.
En dat werkt in je voordeel.